Keşfet #62 - Sıcaktan Yaşlanmak
Devlerin nükleer sevdası, Google'ın yapay zeka atılımları, sıcaklığın yaşlanmaya etkisi, sürücüsüz taksilere yazılan cezalar, Llama'nın 1 milyar indirilmesi
Geçen hafta Amazon, Google ve Meta, 2050’ye kadar dünya genelinde nükleer enerjinin üçe katlanmasını destekleyen bir taahhüde imza attı. 20’den fazla ülkenin başlattığı bu bağlayıcı olmayan anlaşma, teknoloji devlerinin artan enerji ihtiyacını karşılamak için nükleere yöneldiğini gösteriyor. Özellikle yapay zeka merkezleri için temiz ve güçlü bir kaynak arayışındalar.
IBM CEO’su Arvind Krishna, yapay zekanın programcıları yakın zamanda işsiz bırakmayacağını düşünüyor. Daha önce kodun %90’ının AI tarafından yazılacağı tahmin edilse de, Krishna bu oranı %20-30 civarında görüyor. Ona göre AI, programcıların verimliliğini artıracak bir araç. Yani kod yazanlar daha hızlı iş bitirecek, şirketler de pazarda öne geçecek.
Google DeepMind, iki yeni AI modeli duyurdu: Gemini Robotics ve Gemini Robotics-ER. Bu modeller, robotların fiziksel dünyayı anlamasını ve hassas işler yapmasını sağlıyor. Mesela origami katlıyor, fermuarlı çantaları zarar vermeden kapatıyor. Google, Apptronik ile iş birliği yapıp Gemini 2.0’ı kullanarak yeni nesil insansı robotlar geliştiriyor. Hedef, her şeye uyum sağlayan bir “robot beyni”.
Benim aklıma hemen “evde çamaşır katlasın” fikri geldi, ama origamiyle başlamaları da şirin bir detay bence.
Bu arada Google, Gemini 2.0 modellerini güncelledi ve ücretsiz kullanıcılara gelişmiş özellikler sundu. Artık AI, -izin verirseniz- arama geçmişinize bakıp sizi daha iyi tanıyabilecek. Bu sayede daha kişisel ve isabetli öneriler sunacak.
Ayrıca Gemini, 2025’te Android telefonlarda Google Assistant’ın yerini alacak. Android 9 ve öncesi ya da 2 GB’dan az RAM’i olan telefonlar hariç herkes bu güncellemeye ulaşabilecek. Google, geçiş için net bir tarih verecek ve kullanıcılara güncelleme bildirimi gönderecek.
Google’ın “co-scientist” adlı AI aracı, süper bakterilerin antibiyotik direncini 2 günde çözdü. Imperial College’dan José Penadés ve ekibi, bu aracı kullanıp 10 yıllık bir sorunu aydınlattı. AI, henüz yayınlanmamış bulgularla aynı sonucu verdi. Süper bakteriler için bu hız, bilimde devrim yaratabilir diyorlar.
Microsoft, Xbox oyuncuları için AI destekli bir Copilot geliştiriyor. İlk olarak Xbox mobil uygulamasında çıkacak bu asistan, oyunlarda rehberlik yapacak. Overwatch 2 ve Minecraft’ta demo gösterilmiş bile. Nisan’da Xbox Insiders ile testler başlayacak, geri bildirimlerle geliştirilecek.
2024’te ABD’de rüzgar ve güneş enerjisi, elektrik üretiminde kömürü geride bıraktı. Toplam üretimin %17’sini oluştururken, kömür %15’te kaldı. Özellikle güneş enerjisi, %27 büyüyerek doğal gazı bile solladı ve yeni kapasitenin %81’ini oluşturdu.
Temiz enerjiye geçişin hızlanması, gelecek için umut verici bir işaret bence.
Waymo'nun sürücüsüz taksileri 2024 yılında San Francisco'da 589 park cezası alarak 65.065 dolar para cezasına çarptırıldı. Cezalar, trafiği engelleme, sokak temizlik kısıtlamalarına uymama(!) ve yasak alanlara park etme gibi ihlaller için verildi. Waymo ayrıca 2024'te Los Angeles'ta 75 park cezası aldı. Şirket, park cezalarından kaçınma yeteneğini geliştirmek için çalışıyor. Görünüşe göre yapay zeka henüz park kurallarını tam olarak kavrayamamış.
Teknoloji harika olsa da, demekki araçları sadece kendi kendilerine gitmeleri için eğitmek yetmiyor.
Elon Musk, SpaceX’in gelecek yıl sonunda Starship roketiyle Mars’a ilk görevini başlatacağını duyurdu. Musk’ın “insanları çok gezegenli yapma” hayali için bu roket kilit rol oynuyor. Bu planın gerçekleşmesi gerçekten bilimkurguyu gerçek kılacak gibi.
Bu arada bilimkurgu demişken, geçtiğimiz hafta YouTube kanalımda “bana göre” en iyi 5 bilim kurgu dizisi ve bölümünden bahsettim. İzlemek isteyebilirsiniz.
Beyaz Saray, Oracle’ın TikTok’u devralması için bir anlaşmayı değerlendiriyor. JD Vance ve Mike Waltz liderliğindeki görüşmeler, güvenlik endişeleriyle karşı karşıya. Çin karşıtları, TikTok’un Çinli kurucularının hâlâ rol oynayacağından korkuyor.
ABD’deki yaşlı yetişkinler üzerinde yapılan bir çalışma, dış ortam sıcaklığının epigenetik yaşlanmayı hızlandırdığını buldu. Yapılan ölçümlerle dış ortam sıcaklığı ve hızlandırılmış epigenetik yaşlanma arasında önemli bir ilişki buluyor. Yani, sıcak hava yaşlıların daha hızlı yaşlanmasına neden olabilir.
BYD, yeni “süper e-platform”unu tanıttı. Bu sistem, 1000 kW hızda şarj olup 5 dakikada 400 km yol vaat ediyor. Kurucu Wang Chuanfu, benzinli araçların dolum süresine ulaşmayı hedefliyor. Şirket, Çin’de 4000’den fazla ultra hızlı şarj istasyonu kuracak.
Alphabet, siber güvenlik grubu Wiz'i 32 milyar dolarlık nakit bir anlaşmayla satın almayı kabul etti. Satın alma, Amazon'un AWS ve Microsoft'un Azure ile rekabet eden Alphabet'in bulut işinde büyümeyi hızlandırmayı amaçlıyor. Anlaşmanın, bu yılın şu ana kadarki en büyük birleşme ve satın alma işlemi olmasına rağmen, Federal Ticaret Komisyonu'ndan incelemeyle karşılaşması bekleniyor. Bu, Google'ın siber güvenlik alanındaki en büyük hamlelerinden biri.
Apple, Almanya'nın en yüksek hukuk mahkemesinde "önemli pazar gücü" sınıflandırmasına karşı açtığı davayı kaybetti. Bu sınıflandırma, antitröst düzenleyicilerine Apple'ın iş uygulamalarını incelemek için daha fazla alan veriyor.
Mahkeme kararı, daha sıkı suistimal kontrolüne izin veriyor ve Apple'ın uygulamaları hakkında devam eden incelemelerin yolunu açıyor. Yani kısacası üretmeyen Avrupa, teknoloji devlerine karşı düzenlemeleri sıkılaştırmaya devam ediyor.
Meta'nın Llama modelleri 1 milyar indirmeye ulaştı. Bu, 2024 Aralık başındaki 650 milyondan %53'lük bir artış. Llama, Spotify, AT&T ve DoorDash gibi şirketler tarafından kullanılıyor ve Meta'nın geniş kapsamlı bir yapay zeka ürün ekosistemi oluşturma çabasının bir parçası. Meta, "akıl yürütme" modelleri ve çok modlu yeteneklere sahip olanlar dahil olmak üzere yeni Llama modelleri başlatmayı planlıyor.
Pebble’ın yaratıcısı Eric Migicovsky, Core Devices ile iki yeni akıllı saat çıkarıyor. Temmuz’da 149 dolara Core 2 Duo, Aralık’ta 225 dolara Core Time 2 gelecek. Açık kaynaklı Pebble OS kullanılacak. Ben “eski Pebble’ımı özledim” diye nostalji yaptım. E Ink ekran ve uzun pil ömrüyle bu saatler, sadeliği sevenleri mutlu edebilir.
Apple, macOS çalıştıran 18.8 inçlik bir ekrana sahip katlanabilir bir cihaz üzerinde çalışıyor. GF Securities'ten analist Jeff Pu'ya göre cihazın iPadOS yerine macOS çalıştırması bekleniyor. Katlanabilir cihazın önümüzdeki yılın ikinci yarısında seri üretime girmesi ve 2026 sonunda veya 2027'nin ilk yarısında piyasaya sürülmesi öngörülüyor.
Keşke önce katlanabilir ekranlı iPhone’u piyasaya sürselerdi…
Çin'in Zhejiang Üniversitesi'nden bir ekip, beyin yaşlanmasıyla ilgili genleri belirlemek için yaklaşık 39.000 kişinin beyin taramalarını analiz etmek üzere yapay zeka kullandı. Analiz, beyin yaşlanmasıyla ilişkili yedi gen buldu ve klinik denemelerin araştırılması, hidrokortizon dahil bu genleri hedef alan 28 mevcut ilaç ortaya çıkardı. Çalışma, yaşa bağlı bilişsel gerilemeyle mücadele etmek için yeni ilaçlar geliştirmekten daha hızlı bir alternatif olarak mevcut ilaçların yeniden kullanılabileceğini öne sürüyor.
Google, ilaç keşfi için "açık" yapay zeka modelleri olan TxGemma'yı Health AI Developer Foundations programı aracılığıyla piyasaya sürmeyi planlıyor. Yapay zeka modelleri, terapötik varlıkların metinlerini ve yapılarını anlayabilir ve güvenlik ve etkinlik gibi potansiyel yeni terapilerin özelliklerini tahmin etmeye yardımcı olabilir.
TxGemma'nın piyasaya sürülmesi, ilaç geliştirme sürecini daha verimli hale getirmeyi amaçlıyor. Google, bu hedefe ulaşmak için daha geniş araştırma topluluğuyla birlikte çalışıyor.
Hala keşfetmediyseniz,
Biraz kafa açmak, biraz farklı şeyler düşünmek, biraz da farklı açılardan düşünmek isterseniz,
‘aStartup, VC, yeni ekonomi, AI ve web3 konularında harika içeriklere ulaşabileceğiniz
‘aBiraz daha teknoloji atın üstüme diyorsanız da mutlaka
‘e de abone olun.